Ulaşım ve iletişim teknolojilerinde yaşanan büyük ilerleme neticesinde bilginin başlıca güç kaynağı haline gelmesi 21. yüzyıla girerken yaşanan önemli bir jeopolitik dönüşüm olmuştur. "Bilgi Devrimi" olarak da nitelenen bu gelişme; inavosyon yapabilen, bilimsel bilgi üretebilen toplumların egemenliğini arttırdığı, edilgen değil de etken devlet olduğu ve artık küreselleştiği görülen sorunlarla rahatlıkla mücadele edebildiği bir dünya profilini de beraberinde getirmiştir. Kısacası küreselleşme ile oluşan yeni çevresel şartlar gerek ülkesel gerekse uluslararası düzeyde bilimsel bilgi üretimi ve paylaşımını bir zorunluluk haline getirmektedir.
Türkiye soğuk savaşın sona erdiği doksanlı yılların başından itibaren Türk dünyası olarak nitelenen jeopolitik havza ile yoğun kültürel, ekonomik ve bilimsel ilişkiler içindedir. Bu kapsamda Türk üniversiteleri de yıllardır Türk dünyasından gelen öğrenci ve akademisyenlere ev sahipliği yapmaktadır. TİKA, TÜRKSOY, TÜRK KONSEYİ ve YÖK bu yoğun ilişki trafiğini yönlendiren başlıca kuruluşlardır. Günümüzde Türk dünyasından Türkiye üniversitelerine olan talep devam etmekte; son yıllarda hayata geçirilen Farabi, Mevlana ve Orhun gibi akademik değişim programları büyük rağbet görmektedir. Tüm bunlardan Türkiye'nin Avrasya coğrafyasında bilimsel manada merkezi bir ülke olduğu anlaşılabilir.
Zamanın ruhunu bilim ve teknoljinin teşkil ettiği böyle bir dönemde Türk jeopolitiğine yönelik kurumsallaşmayı bilimsel üretim noktasında da tesis etmek önemli bir ihtiyaç konumundadır. Türk dünyası ölçeğinde bilimsel üretim ve paylaşıma yönelik adımlar atma ise herkesten önce Türkiye'ye düşen bir görevdir. Sakarya Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi'nin (TÜRKMER) bu bilinçle kurulduğu belirtilmelidir. Bu doğrultuda; yenilikçi bilimsel işbirliği projeleri geliştirme, Türk dünyasındaki akademik kuruluşlara yönelik işbirliği ağı oluşturma çabaları, bilginin serbest dolaşımına ve bilimsel verilere kolaylıkla erişmeye yönelik öneriler, ortak veri tabanlarının tesisi ve Türk dünyasına hitap eden uluslararası kurumlarla bilimsel işbirlikleri içinde olmak TÜRKMER için öncelik taşıyan hususlardır.
