Sakarya Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından “Türkistan’ın Kültür Hayatından Notlar” başlıklı bir konferans düzenlendi.
SAÜ Kültür ve Kongre Merkezinde düzenlenen konferansa Prof. Dr. Mehmet Alpargu konuşmacı olarak katıldı.
SAÜ Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Köksal Şahin konferansın açılış konuşmasını yaptı. Doç. Dr. Şahin, “Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi olarak bir buçuk yıldır üniversitemizde faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Türk Üniversiteler Birliği’ne üyelik için gerekli girişimleri yaptık. Sakarya Üniversitesi de bu birlik için gerekli adımları atmaya başladı. Parolamız olan ‘bilimsel bilgi üretimi’ doğrultusunda merkezimizi kurumsallaştırmaya çalışıyoruz” dedi.
Prof. Dr. Mehmet Alpargu, konuşmasında Türkistan, Özbek, Babür ve Moğol hanlıkları dönemlerinden notlar paylaştı. Prof. Dr. Alpargu, “Özbek Hanı Şibanî Muhammed hedeflerini iyi belirlemişti. Bunu gerçekleştirmek için de esnek bir politika uyguladı. Bu politikası içinde yeni hedeflere ulaşabilmesi için belli bir yol çizmesi gerekmekteydi. Bunun için önce bir takım tespitler yapmıştı. Bu tespitlerin en önemlisi Timurluların dağılmış durumuydu. Eğer sistemli bir politika uygulayacak olursa, Timurlu mirzaları kendisine karşı koyabilecek bir birlik içinde de bulunmuyorlardı. İçlerinde en güçlü konumda bulunan mirza ise Sultan Hüseyin Baykara’ydı” diye konuştu.
Türk tarihinde Ubeydullah Han
Özbek Şeybani hanlarından Ubeydullah Hanın Türk tarihindeki yerine ve önemine değinen Prof. Dr. Alpargu, “1539 yılında vefat eden Ubeydullah Han’ın ölümü ile Özbek boylarını birleştirmeye muktedir olan önemli bir Özbek hanı, Maveraünnehir Özbekler’i tarafından kaybedilmiş bulunuyordu. Hem devlet işlerini, hem de savaş stratejisini amcası Muhammed Şibanî’nin yanında öğrenen Ubeydullah Han, askerî meziyetleri açısından da adeta onun bir örneği gibi görünmektedir. Ubeydullah Han dinî politika bakımından da Şibanî Han’ı takip etmiş ve bunun yanında Safevîlerle devamlı mücadele etmiştir. Horasan’ı ele geçirmeye çalışmış ve zaman zaman bu isteğinde de başarılı olmuştur. Ancak Özbeklerdeki iktidar yapısından kaynaklanan bazı faktörler yüzünden, bütün Özbeklerin kendisine yardımcı olmaması üzerine, yapacaklarını tam olarak gerçekleştirme imkânı da elde edememiştir. Ubeydullah Han, gerek siyasî faaliyetleri ve gerekse kültürel alandaki çalışmaları ile çağının mümtaz bir şahsiyeti olarak Türk tarihindeki yerini almıştır” şeklinde konuştu.
Mevlana Değişim Programı kapsamında Sakarya Üniversitesine gelen Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesinden öğretim görevlisi Elvira Nasıranbekova, konferansta kopuz çaldı. Konferansın devamında katılımcıların sorularını cevaplayan Prof. Dr. Mehmet Alpargu’ya plaketi takdim edildi.
